- Anasayfa'ya Dön »
- İNTİHAR ŞARKISI ''GLOOMY SUNDAY''
20 Nisan 2014 Pazar
Bir şarkı düşünün, öylesine hüzünlü ki dinleyenleri çok karanlık yerlere götürerek intihara sürüklüyor. 1933 yılında genç Macar müzisyen Rezso Seress tarafından bestelenen "Gloomy Sunday" (Hüzünlü Pazar) böyle bir şarkı, duyanları kedere boğuyor, dayanılmaz acılara garkediyor. Bestecisi de dahil yüzden fazla insanın ölümüne neden olmakla suçlanan şarkı, önce Macaristan'da, ardından İngiltere'de yasaklandı. Bestecisi ise, 1968'de Budapeşte'deki evinin penceresinden atlayarak yaşamına son verdi.
Seress, ünlü şarkıyı bestelediğinde 34 yaşındaydı, Paris’te meteliğe kurşun atıyordu. Anavatanı Macaristan ekonomik ve sosyal bunalımın doruğundaydı, faşizm tırmanışa geçmişti.
Tüm Avrupa’nın üzerinde kara bulutlar geziniyordu. Ancak genç müzisyenin o zamanlar içinde bulunduğu kötü ruh halinin bu durumdan daha çok sevgilisinin kendisini terk etmesinden kaynaklandığı iddia ediliyor.
Sözlerini Seress’in yakın arkadaşı Macar şair Laszlo Javor yazdı. Hatta sevgilisi tarafından terk edilenin Seress değil, Javor olduğu söyleniyor.
Bir başka teze göre, Seress bu şarkının sözlerini önce kendisi yazdı. Politik içerikli sözlerin müzikle uyumlu olmadığını düşünen besteci, sonuçta arkadaşının duygusal sözlerinin daha etkileyici olduğuna karar verdi.
“Gloomy Sunday” ilk kez 1935‘te Macar şarkıcı Pal Kalmar tarafından seslendirildi. Javor’un sözleriyle piyasaya çıkan şarkı kısa zamanda meşhur oldu. Fakat bu acıklı şarkı, intihar oranının her zaman Avrupa ortalamasının çok üzerinde olduğu Macaristan’daki insanları olumsuz etkiledi.
İntihar olaylarındaki artışın şarkıyla doğrudan bağlantılı olduğu, şarkının söz yazarının eski nişanlısı da dahil birçok Macarı intihara yönelttiği öne sürüldü. Gazeteler, elinde şarkı sözleriyle Tuna nehrine atlayanların, şarkıyı defalarca dinledikten sonra canına kıyanların öyküleriyle doldu. Resmen lanetlenen şarkının radyoda çalınması, konserlerde söylenmesi yasaklandı, plaklar piyasadan toplatıldı.
“Gloomy Sunday” ile ilgili haberler kısa zamanda tüm dünyaya yayıldı. Rusça, Fransızca ve Japonca yorumlarının ardından sözleri İngilizce’ye çevrilerek İngiltere ve ABD’de satışa çıkarıldı.
1936’da Amerikan Hal Kemp orkestrası eşliğınde Bob Allen tarafından seslendirilen şarkının sözlerini Sam M. Lewis kaleme aldı.
Bugüne dek yüzlerce sanatçı tarafından yorumlanan bu şarkının İngilizcesinde intiharı çağrıştıran tek dize “Yüreğim ve ben herşeyi bitirmeye karar verdik” cümlesinden ibaret. Lewis’in bu dizenin dramatik etkisini hafifletmek için şarkıyı “Sadece düş görüyordum, uyandığımda seni yanımda uyurken buldum...” diye bitirdiği söyleniyor.
Müziğin insan psikolojisi üzerinde etkisi bilinen bir gerçek. Ancak müziğin nerede, ne zaman ve hangi koşullarda bestelendiği, hangi ruh halini yansıttığı, hangi duyarlığa denk düştüğü yadsınamaz.
ŞARKININ ÇEVİRİSİ:
Pazar günleri kasvetli, saatlerim uykusuzSevgilim, birlikte yaşadığım gölgeler sayısız
Ufak beyaz çiçekler, seni asla uyandırmaz
Özellikle siyah aracın seni götürdüğü yerde
Meleklerin seni geri vermeye niyetleri yok
Sana katılmak istemekler onları kızdırmış olur muyum?
Kasvetli Pazar
Kasvetli Pazar; gölgelerde geçiriyorum hep
Yüreğim ve ben her şeyi noktalamaya karar verdik
Yakında mumlar ve dualar olacak, üzücü biliyorum
Ölüm bir rüya değil, ki onunla ben seni seveceğim
Ruhumdaki en son nefesimle seni kutsuyor olacağım
Kasvetli Pazar
Bilgiler anlıntıdır.